Zuid-Utrecht
Bron

Dit is een telexbericht. De telex is een machine waarmee mensen aan het begin van de 20e eeuw op lange afstanden snel korte berichten uitwisselen. Dus een vroege voorloper van email of WhatsApp! Dit bericht gaat over de begrafenis van de Duitse ex-keizer Wilhelm II. Hij overlijdt in 1941 in Doorn en een verslag van zijn begrafenis moet daarom naar Duitsland worden gestuurd. 

Het telexbericht wordt getypt door een typiste, een vrouw die getraind is om snel te typen. Deze bron geeft dus inzicht in het werk van de typiste die het verslag schrijft.  Het bericht volgt een gesprek tussen Fientje Snoek, de typiste in Doorn, en Van de Pol, een vertegenwoordiger van het Algemeen Nederlands Persbureau. Fientje typt het verslag over de begrafenis uit. 

Ondertussen krijgt Fientje ook instructies over het gebruik van de telex. Van de Pol vertelt haar bijvoorbeeld dat ze niet voortdurend moet blijven tikken maar af en toe “een flink stuk letters” moet geven, zodat de telexband kan worden afgescheurd. Ook moet ze een keer even wachten met typen omdat er bij Van de Pol op een andere telex moet worden overgeschakeld. 

Fientje voert als typiste een beroep uit dat als typisch vrouwenwerk wordt gezien. In het begin van de 20e eeuw ontstaat er op kantoren een afzonderlijke functie voor typewerkzaamheden, die vooral door vrouwen wordt beoefend. Binnen de beroepen die vrouwen beoefenen heeft de typiste aan het begin van de 20e eeuw een relatief hoge status. Het vraagt om vaardigheden zoals lezen, schrijven (soms, zoals in het geval van Fientje, in meerdere talen) en natuurlijk snel typen. Het beroep bereikt een hoogtepunt in 1960, wanneer er in Nederland zo’n 52.000 typistes werkzaam zijn. Aan het einde van de jaren ’60 daalt de populariteit van het beroep alweer. Deze afname wordt deels verklaard doordat vrouwen gemiddeld steeds hoger opgeleid zijn en dus meer beroepsmogelijkheden hebben. Ook maken technologische verbeteringen zoals de computer het werk van typistes overbodig.

Herkomst

Maker

Fientje Snoek

Datering

Juni 1941

Collectie

(022) Losse aanwinsten

Organisatie

Regionaal Archief Zuid-Utrecht

Nummer

749

Link

https://proxy.archieven.nl/74/51982856608C49FF8AE39B2AE0555D3F

Verdieping

Gerelateerde thema's

Werkende vrouwen

Trefwoorden

werk

Beschikbare tools

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Gerelateerde bronnen

Alle bronnen