De inwoners van Amerongen lijden veel schade wanneer twee Franse garnizoenen in 1672 in het dorp verblijven. De troepen willen drank om te drinken, ammonitiebrood om te eten, hout om op te koken en borden en schotels om van te eten. Dit belast verschillende personen in het dorp, die daarom in dit document om vergoeding vragen. Zo vraagt Joost Berents om de vergoeding van ‘vier vette lammeren’. Daarnaast hebben de soldaten van de Prins van Oranje om brood, kaas en boter gevraagd, en ook daarvoor wordt in dit document om vergoeding gevraagd.
Herkomst
|
Maker |
Onbekend |
|
Datering |
1672 - 1673 |
|
Collectie |
(072) Gerechtsbestuur Amerongen, Ginkel en Elst |
|
Organisatie |
|
|
Nummer |
257 |
|
Link |
https://www.razu.nl/collectie/online-zoeken-in-archieven/?mivast=74&mizig=210&miadt=74&miaet=1&micode=072&minr=853903&miview=inv2 |
Verdieping
-
Ammonitiebrood:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Munitiebrood
Gerelateerde thema's
Trefwoorden
Beschikbare tools
Overzicht van alle transcripties
Overzicht van bron(nen) op de kaart
Legerwagen afbetalen
Vluchten van de Fransen en verloren goederen
De goederen van de vrouw van Amerongen
Huis Amerongen brandt
Getuigenis over de plundering en verwoesting van kasteel Amerongen
Schadevergoeding
Betalen aan de Fransen
Waerschouwinge!
Heer van Amerongen
Overzicht van de schade in Amerongen, Ginkel en Elst
Het dorp in puin
Reparatie van de Lekdijk-Bovendams
Land onder water
De Fransen verdrijven
De ruïne van huis Jaarsveld
Het Koningshof
Lichamelijk letsel
Nieuw-Amelisweerd
Overzicht van de Franse bezetting van Wijk
Akte van neutraliteit voor stad en landen van Vianen
Register van resoluties der Staten-Generaal over de neutraliteit van Vianen
Verdediging van de provincie tegen de Fransen
De onderwerping van Wijk aan Frankrijk
Sauvegarde en inkwartiering
Brandschatting van Vianen
Schadevergoeding Rampjaar
Aentekening ofte memorie
van de onkosten gedaen bij de
France, tot laste van de hoge heerlikheid
Amerongen, daer in begrepen Ginckel
onder Amerongen, Dwarswech en
den Dijck, in 't generael in de
jaren 1672 en 1673.
Eerstelick sijnde inwoonders van 't dorp Amerongen
in anno 1672 beswaert geweest met een guarnisoen
van twe compagnien tot ontrent tsestich soldaten
van het regiment van La Reijne diese kost en
drank hebben moeten geven, en in 't lest een
wagen gedaen om tot Wijk ammonitie broot
te halen, die eijndelik de miserie en armoede
der inwoonderen aensiende na 5 dagen vertrocken
doende daertoe peerd en wagen om hunne
bagagie en siecken wech te brengen. Van
welcke biljetteringe men Ginckel, Dwarswech
en den Dijk vrijhielt en verschoonde, opdat se
te eerder souden vertrecken, ten minsten
ider soldaet 5 stuijvers, beloopt in die
vijf dagen dat Amerongen alleen gedragen
heeft 75-0-
Daer na in de somer 1673 heeft Amerongen
alleen gedragen omtrent 100 soldaten die
van Arnhem quamen en alle week wierden
afgelost, om d'artillerije te bewaren
tien weken langh, die men huijsvesting,
peper, sout, azijn, potten, schotels, hout
en turff tot brant en andere dingen
meer mosten verschaffen, en alleen biljetten
gaff op de inwoonders van 't dorp,
daer men als voren
Ginckel, Dwarswech en den Dijk van verschoonde.
opdat se daerna ten danck mede soude
betalen, ider soldaet gerekent op drie stuijvers
is daegs over 100 soldaten vijftien gulden,
beloopt in die tien weken off 70 dagen
de som van 1070-0-
En hebben die van Amerongen en den
Dijk over den anderen dach een wagen
naer Rhenen off Wijk moeten doen
en broot voor die voorschreven soldaten
gehaelt. En eens die van den Dwarswech
een wagen na Arnhem, in die tien
weken 35 reijsen, ider reijs eene gulden
vijf stuijvers beloopt 43-15-0
Noch hebben bij de voorschreven artillerije
en soldaten gebilletteert geweest 40 a
36 ruijters vijf dagen langh en kost
en dranck toe moeten geven, daegs
gerekent op 15 stuijvers is daegs 27 gulden,
makende in die vijf dagen 135-0-
Noch is de hartoch van Luxemburg na
boven gereden bij sich hebbende tot
convoij 50 ruijters, belastende deselve
hier te Amerongen te blijven tot dat wederom
quam. Die bleven seven dagen hem in wachten
ider als voren 15 stuijvers, beloopt daegs
37-10, komt in die seven dagen 262-10-
Dit altsamen behalven de continuelen
marsch soo van boven als beneden
en meest altoos te Amerongen vernacht
wesende daer noch lestelick eenige dusent aldaer gecampeert
als de provintie wiert geevacueert,
waervan de schade en ruinese groot is
dat alhier niet wel kan gestelt worden.
Daer en boven staet noch te betalen
aen Aert Geurtsz van Leersum
een reekeningh voor leverantie van broot,
bier, zout, azijn, peper, keerssen en andere
waren aen de officiers en soldaten
per ordre, voor het dorp gelevert volgens
specificatie de som van 33-7-0
Den secretaris komt in 't generael
voor sijnen dienst als mede verschot allet
volgens sijne declaratie over de jaren
1672 en 1673 ofte volgens voorgaende
ordre en uijtsettinge in de voorgaende jaren
de som van twehondert vier en twintig
gulden, doch vermits den swaren last wort
alhier in minderinge gestelt 75-0-
is uijtgeset 1674
Joost Berentsz komt voor leverantie
van vier vette lammeren
aen verteringe en officiers van de soldaten
bij de voorschreven artilerije door ordre van schepenen
gehaelt achtien gulden dus deselve 18-0-
Van gelijke komt Matthijs Feijten
van verteringe, leverantie van bier,
broot, keerssen en anders volgens
specificatie 64-1-
Insgelijx Jantje Hermans van
Bemmel ter saecke als voren
volgens specificatie 73-13-0
Jan Quint komt voor verscheijde onkosten
en moeijten voor het dorp gedaen
twaelf gulden. Ende voor sijn dagh-
gelt als te Utrecht voor de contributie
in gijselingh sat seven daegen daegs 15 stuijvers
is vijf gulden 5 stuijvers maekt met de voorschreven
twaelf gulden 17-5-
in minderinge ontfangen van de secretaris seven gulden tien stuijvers den 27 meert 1674.
Aen Wouter Orbers over verteringe bij
16 soldaten die de vorstin van Mekelenburch
te Utrecht geconvoijeert hadden en ordre
schriftelijk van defroijement alhier op 't
dorp voor bier en broot 2-0-0
Insgelijx van een convoij met ordre
van defroijement als voren aen:
Willem de Cuijper 0-19-0
Jacob Vos volgens specificatie 4-17-0
Henrick Jansz 3-0-
[Totaal] 8-16-0
Abraham van Son komt van verschot
ende verteringe volgens specificatie 5-8-0
Den secretaris Doorslagh heeft
in december 1673 verschoten aen een parthije
van vijftich soldaten van de prins van
Orange voor broot, kees en boter ses gulden 6-0-0
Ende noch kort te voren door Thonis
Huijbertsz Aert Geurtsz voor den parthije ook prince
volck aen Cornelisje Korssen 2-8-0
Noch heeft den secretaris elf gulden 13 stuivers
en Jan Joosten vijf gulden verschoten en
aen Wouter betaelt volgens quitantie
voor het werken aen den dijk beneden de Vaert
dus deselve 16-13-0
Noch heeft Jan Joosten verschoten voor volk
aen den dijk 2-2-0
Alle de voorschreven lasten bedragen
twedusent negenenvijftich gulden 18 stuijvers
dus deselve 2039-18-0
Noch aen contributie betaelt volgens
quitantie alhier vertoont aen de France 100-0-0
de twede betalinge aen de contributie
volgens getoonde quitantie 120-0-0
de derde betalinge aen de contributie volgens
getoonde quitantie 52-10-0
Executie van de gijselinge van Jan Quint 10-0-0
De provoost volgens quitantie elff gulden en
gelt overbrengen als Jan Quint gelost
1-16, makende 12-16-0
Verteeringe van Jan Quint als in de
gijselinge was en gehaelt wiert 18-19-0
Over affslach van de contributie te
besolliciteren te Utrecht met vier parsonen
behalven 12 gulden bij Hugo Verweij heeft
verschoten 13-17- makende 25-17-0
Een half biers voor de gevangens
van de prins 3-0-0
Jan de Kruijff voor verschot van de
request 2-10-0
[Totaal] 2385-10-
Aldus de voorstaende lasten opgestelt den
19e januarij 1674. Presenten Jan Quint,
Aert Geurtsz, Jan Joosten, Gerrit Thonis Brantsz
ende Gerrit Stevensz, schepenen der hoge heerlijkheid
Amerongen.
